Exchange Server 2010 rollerinin, istemcilerin ve diğer hizmetlerin birbirleri arasındaki ilişkiyi port bazında gösteren bir çizim şimdiye kadar yoktu. Nihayet bir babayiğit çıkıp bu çizimi yapmış 🙂 Ellerine sağlık.
Orijinal sayfaya buradan ulaşabilirsiniz:
http://eightwone.com/2011/04/05/exchange-2010-sp1-network-ports-diagram-v03/
[scribd id=65497265 key=key-2g88l7r3mdqel9lyr8fl mode=list]
Exchange Server 2010’a yükseltme işlemi ilk etapta sıfırdan Exchange Server 2010 kurmak gibidir. Yeni donanımlar alınır, yazılımsal gereksinimler karşılanır ve Exchange Server rolleri kurulur. Ardından 2007’den 2010’a geçiş için çalışmalar başlar.
Tipik bir 2007’den 2010’a yükseltme işlemi aşağıdaki adımları içerir:
Birinci adımda rollere SP2 yüklenmesi aşağıdaki sıra ile yapılmalıdır:
Küme yapısındaki Posta Kutusu sunucularına SP2 yüklemesi arayüzden yapılamaz, komut satırı üzerinden yapılmalıdır. Yükleme önce pasif roldeki sunuculara uygulanır. Daha sonra pasif konumdaki sunucular kümenin aktif sunucuları haline getirilir. Sonra diğer sunuculara da SP2 yüklenir.
Eğer sunucuda Forefront Security for Exchange Server çalışıyorsa SP2 yüklemesinden önce tüm servisleri kapatılmalıdır.
İkinci adımda Exchange Server 2010 kurulumu yapılacaktır. Bunun için sanki sıfırdan kurulum yapılıyormuş gibi Planlama aşamasının tamamlanması gereklidir. Yazılımsal ve donanımsal tüm gereksinimler sağlanmalıdır. Daha sonra kurulum adımları izlenebilir.
İkinci adımda Birleşik İletişim rolü kurulduğunda gelen çağrılar 2007 üzerindeki e-posta hesaplarına aktarılmaya devam edecektir. Ancak Birleşik İletişim’in tüm özelliklerinin kullanılması için e-posta hesaplarının 2010 Posta Kutusu sunucularına taşınması gerekmektedir.
Üçüncü adımdaki değişiklik ile Exchange Server 2007 ve 2010 ortamlarının birlikte çalışması sağlanmaktadır. Bu adımdan sonra hem kalıt adres hem de asıl adres birlikte çalışacaktır. Aynı zamanda autodiscover adresi de yeni sunucular üzerinden çalışmaya devam edecektir. Sonuç olarak;
Eğer ISA/TMG kullanılıyorsa AutoDiscover, OWA ve OutlookAnywhere yayınlama kurallarında (publishing rule) değişiklik yapılmalıdır.
Bu adımda üç adresi de kapsayan yeni bir sertifika almak gereklidir.
Dördüncü adım ile birlikte artık trafik 2007 ortamından alınmaktadır. Hem istemci bağlantıları hem de SMTP trafiği yeni sunucular üzerinden olacaktır. Çevrimdışı Adres Defteri de artık yeni sunucular üzerinden dağıtılabilir. Bu adımdan sonra 2007 ortamına tek bağımlılık e-posta hesaplarıdır.
İstemci bağlantıları (HTTP/HTTPS) yeni sunucular üzerinden yapıldığında vekil işlemi (proxying) devreye alınmış olacaktır. Çünkü kullanıcıların hesapları hala 2007 Posta Kutusu sunucusunda. İstekleri 2010 İstemci Erişim sunucusu karşılar. 2007 İstemci Erişim sunucusuna yönlendirir. O da 2007 Posta Kutusu sunucusunda oturum açılmasını sağlar.
Beşinci adımda e-posta hesapları Exchange Server 2010 Posta Kutusu sunucularına taşınarak işlem tamamlanmış olur. Exchange Server 2007’den 2010’a kullanıcı taşıma işlemi çevrimiçi yapılır. Kullanıcılar neredeyse hiç etkilenmez. Yalnızca bir mesaj kutusu görüntülenir ve Outlook’un kapatılıp açılması gerektiği söylenir. Taşıma işlemi EMC’den veya EMS’den başlatılabilir.
E-posta hesapları da taşındıktan sonra kısa süreliğine 2007 ortamı açık tutulabilir. Bir süre durum gözlemlendikten sonra 2007 rolleri sistemden kaldırılmalıdır.
Altıncı adımda 2007 sunucuları ortamdan teker teker kaldırılır. “Program Ekle/Kaldır” üzerinden bu işlem gerçekleştirilir. Kaldırma işleminden önce “Performans İzleyicisi” kullanılarak sunucu üzerinde hiç bağlantı kalmadığından emin olunmalıdır.
Microsoft’un birleşik iletişim ürününün yeni sürümü olan Exchange Server 2010 beraberinde dikkat çekici yenilikler getiriyor. Mesajlaşma alt yapısı daha düşük maliyetli ve daha performanslı bir hale geliyor.
Şüphesiz Exchange Server 2010’un dikkat çekici özeliklerinin başında E-posta veritabanlarındaki ve istemci bağlantılarındaki değişiklikler. Şimdi adım adım 2010 sürümünün yeniliklerine göz atalım.
2007 sürümünde yer alan “Storage Group” yapısı ve LCR, SCC, CCR, SCR yüksek çalışılabilirlik seçenekleri 2010 sürümünde yer almamaktadır. 2010 sürümünde bunların yerine Veritabanı Erişilebilirlik Grupları (Database Availability Group – DAG) bulunmaktadır. Bu gruplar kendi aralarında senkronizasyonu yapar. Ekstra bir yüksek çalışılabilirlik seçeneği kullanılmasına gerek kalmadan birbirlerinin yedeği olarak görev yaparlar.
Posta Kutusu sunucusu sayısı 16’ya kadar yükseltilebilir. Sayı arttıkça DAG sayısı da artacaktır. “Failover Clustering” servisi kullanılmasına gerek kalmadan bir küme yapısı kullanılmaktadır. Bu sayede daha basit ve verimli bir otomatik yük dengelemesi sağlanır. Bununla birlikte istemcilerin bağlantıları kopmadan bir gruptan diğer gruba taşınması mümkün olacaktır.
2007 sürümünde istemciler MAPI bağlantısı ile doğrudan Posta Kutusu sunucusu ile iletişim halindeydi. 2010 sürümünde artık tüm istemciler İstemci Erişim sunucusu üzerinden bağlantı kuracaktır. Böylece Posta Kutusu sunucusuna herhangi bir istemci bağlantısı olmayacaktır ve odak noktası sadece İstemci Erişim sunucusu olacaktır.
“Exchange Server Deployment Assistant” ismindeki web ara yüzü ile planlama/kurulum işlemleri adım adım gerçekleştirilir. Sistem yöneticilerine bir kontrol listesi (check list) sunulur ve herhangi bir işlemi atlamadan sağlıklı bir kuruluma olanak sağlar.
Role Based Access Control (RBAC) özelliği sayesinde kullanıcılar ve gruplar üzerindeki yetkilendirme daha esnek olarak yapılabilmektedir. Ayrıca kullanıcılar kendileri de bazı yetkilendirmeleri düzenleyebilir. Hem ara yüzden hem de komut arabiriminden RBAC özellikleri değiştirilebilir.
Grafik ara yüzde ve komut arabiriminde yapılan yeniliklerle sistem yöneticilerine daha rahat bir yönetim ortamı sunulmuştur. Uzak bilgisayardan komut çalıştırılabilmektedir. Yapılan yönetimsel işlemlerin kayıtları tutulmaktadır.
2007 sürümünde yer alan Outlook Web Access (OWA) hem grafiksel hem de işlevsel anlamda geliştirilmiştir. Yeni ara yüz Outlook Web App olarak adlandırılmaktadır. Artık menüler arasında gezinme, e-posta gönderme/alma, kişiler, takvim, geçmiş üzerindeki işlemler ve arama daha kolay hale gelmiştir.
Yöneticiler OWA üzerinden kullanıcılar ve gruplarla ilgili bazı Exchange yönetim işlemlerini gerçekleştirebilirler.
Daha önceden üçüncü parti yazılımlarla ancak yapılabilen arşivleme artık Exchange Server’ın dahili bir özelliği haline gelmiştir. Kullanıcılara normal bir e-posta hesabı verilirken bir de arşiv hesabı açılabilmektedir. Ayrı ayrı kota yönetimi uygulanabilir.
E-posta gönderme ekranında kullanıcılara bazı ipuçları gösterilmektedir. Örneğin bir grubu e-posta atılırken kaç kişiye e-posta gönderildiği ile ilgili bir ipucu yer almaktadır. Veya iletinin gönderileceği kişi “ofis dışında mesajı” ayarlamışsa bu durum kullanıcıya bildirilir.
Ortamda Office Communicator 2007 R2 veya Lync 2010 bulunuyorsa kullanıcılar Outlook ve Outlook Web App üzerinden kişilerle anlık iletişim kurabilirler.